Χωρίς τους εργαζόμενους του supply chain η μόδα δεν θα υπήρχε, παρόλα αυτά η βιομηχανία της μόδας κατά τη διάρκεια του Covid-19 εγκαταλείπει καθημερινα παραπάνω από 70 εκατομμύρια εργαζόμενους.
Με το ξέσπασμα της πανδημίας και με τις χώρες να υποδέχονται το ένα lockdown μετα το αλλο πολλά προβλήματα ξέσπασαν στην εφοδιαστική αλυσίδα αυτής της βιομηχανίας. Το μεγαλύτερο πρόβλημα ήταν το κλείσιμο των εργοστασίων και οι αμέτρητες παραγγελίες που είτε ακυρώθηκαν είτε πάγωσαν για αρκετό καιρό.Το αποτέλεσμα αυτών των προβλημάτων ήταν η άρνηση των brands να πληρώσουν για αυτές τις παραγγελίες αφηνοντας εκατομμύρια εργαζόμενους χωρίς μισθούς για αρκετούς μήνες, κάτι το οποίο έγινε αντιληπτό από τους καταναλωτές. Περισσότερα για τη διαταραχή που προκάλεσε ο Covid-19 στο supply chain μπορείτε να βρείτε στο προηγούμενο άρθρο μου.
Πολλοί από τους εργαζόμενους στα κατασκευαστικα εργοστασια ήταν αναγκασμένοι να δουλεύουν κάτω από δύσκολες συνθήκες και χωρίς τα απαραίτητα μέτρα προστασίας βάζοντας σε κίνδυνο τους εαυτούς τους αλλά και τις οικογένειες τους, με σκοπο είτε να παράγουν μάσκες προσώπου είτε ενδύματα για τα εκάστοτε brand.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η βρετανική εταιρεία Boohoo Group όπου βλέποντας τις τιμές των μετοχών της να πέφτουν σημαντικά τον Ιούλιο του 2020, ανάγκασε τους εργαζόμενους να δουλεύουν για μισθούς περίπου των 3.5€ την ώρα ενώ ήταν άρρωστοι.
Εκτός από το γεγονός ότι τέθηκαν σε κίνδυνο οι εργαζόμενοι, πείνασαν επειδή δεν παρέλαβαν ποτέ τους μισθούς τους και δεν τους δόθηκε το “προνόμιο” της ιατρικής περίθαλψης, πολλοί από αυτούς φυλακίστηκαν ενώ προσπαθούσαν να παλέψουν για τα δικαιώματα τους.
Οι καταναλωτες με το πέρασμα των μηνων διαπίστωσαν και αντιλήφθηκαν την κατάσταση αυτή και ζητάνε δικαιοσύνη για αυτούς τους ανθρώπους.
Το 66% των καταναλωτών δήλωσε ότι θα σταματούσε να ψωνίζει είτε θα μείωνε τις αγορες από κάποια brand αν μάθαινε ότι αυτά δεν συμπεριφέρονται δίκαια στους εργαζόμενους ή προμηθευτές τους.
Πολλά κινήματα έχουν δημιουργηθεί απαιτώντας από τα brands που έχουν καθυστερήσει ή είναι σε άρνηση να πραγματοποιήσουν τις πληρωμες τους να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να τις ολοκληρώσουν.
Πολλές καμπάνιες όπως Pay Up Fashion με hashtag #PAYUP και Clean Clothes Campaign έχουν προβεί στην σωστή ενημέρωση και διαφήμιση του προβλήματος χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα κοινωνικης δικτυωσης με σκοπο να αφυπνίσουν τον κόσμο να πάρει μέρος και αυτός.
Με το hashtag αυτό εκατομμύρια κόσμος έκανε αναρτήσεις στο Instagram, Twitter, Facebook αλλά και πραγματοποιήθηκαν πορείες για να ακουστεί ένα τόσο μεγάλο πρόβλημα ώστε να κινητοποιησουν και άλλους να κάνουν το ίδιο. Κυριως η Gen-Z γενιά που αντιπροσωπεύει το 40% του καταναλωτικού πληθυσμού για το έτος 2020, ηγείται ως η πιο πολιτικά ενεργή γενιά στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσεις, κάνοντάς την φωνή της να ακουστεί περισσότερο από άλλες ηλικιάκες όμαδες.
Οι απαιτήσεις που έχουν τα κινήματα είναι οι έξης :
- Τα brands πρέπει να δεσμευτούν δημόσια ότι θα πληρωσουν πλήρως τους προμηθευτές για τις παραγγελίες που έχουν γίνει πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που ακυρώθηκαν είτε τέθηκαν σε παυση ως αποτέλεσμα του Covid-19 χωρίς να ζητούν εκπτώσεις.
- Να κρατήσουν τους εργαζόμενους ασφαλής. Να προστατέψουν τους εργαζόμενους που απολύθηκαν λόγω της πανδημίας καταβάλλοντας χρήματα σε ταμείο κοινωνικής ασφάλειας, για να μπορέσουν να λαμβάνουν νόμιμα εξουσιοδοτημένες αποζημιώσεις στην περίπτωση απόλυσης.
- Διαφάνεια. Όλα τα brands θα πρέπει να δεσμευτούν ότι θα παρέχουν στοιχεία σχετικά με το που φτιάχνονται τα ρούχα τους, πόσο πληρώνονται και πως αντιμετωπίζονται οι εργαζόμενοι στο εργασιακό περιβάλλον #show me.
- Τα brands και έμποροι μαζί με αρμόδιους οργανισμούς θα πρέπει να εκπροσωπούν, σε συνέδρια που διαμορφώνουν την ηθικη και βιωσιμη μορφη της μόδας, τουλάχιστον το 50% των εργαζόμενων που είναι γυναίκες #workersfirst.
- Υπογραφή συμβάσεων που έχουν να κάνουν με τους όρους πληρωμής, παραγωγης και μεταβάσεων.
- Αντικατάσταση χαμηλών μισθών με υψηλους που δίνουν την δυνατότητα στους εργαζόμενους να καλύψουν τις βασικές ανάγκες αυτών και των οικογενειών τους και να μπορούν να κάνουν αποταμίευση.
- Βοηθεια για την έγκριση νόμων περί μεταρρυθμίσεων της εταιρικης εξουσίας, εργατικης νομοθεσιας και εμπορικων συμφωνιων.
- Τα brands και οι λιανοπωλητές πρέπει να απαιτήσουν από τους προμηθευτές τους να υιοθετήσουν μια πολιτική απαγόρευσης των διακρίσεων όσον αφορά τις προσλήψεις και απολύσεις.
- Οι εταιρείες που συνεχίζουν να εργάζονται ή ξαναξεκινουν την παραγωγη κατά τη διάρκεια της πανδημίας πρέπει να συμμορφώνονται με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ώστε να μην θέτουν σε κίνδυνο τους εργαζόμενους τους.
- Εργαζόμενοι που αδυνατούν να δουλέψουν επειδή είναι επιβεβαιωμένα κρούσματα του ιού Covid-19 δεν πρέπει να τιμωρούνται με την απώλεια σύμβασης, απόλυση είτε μείωσης μισθού.
Επιπλέον η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δεσμευτεί να θέσει κανόνες για την υποχρεωτική επιμέλεια των εταιρικων, περιβαλλοντικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Εκτός από όλες τις παραπάνω απαιτήσεις – προτάσεις οι καμπάνιες Pay Up Fashion και το Worker Rights Consortium έχουν δημοσιοποιήσει και κατατάξει σε λίστες τις εταιρείες σύμφωνα με το αν πληρούν τις παραπάνω προϋποθέσεις και αν έχουν προβεί στην πληρωμή των προμηθευτων τους. Σε μια προσπάθεια έκθεσης των εταιρειών αυτων για μπορέσει ο κόσμος να γνωρίζει εάν τα αγαπημένα του brand φέρονται δικαια απεναντι στους εργαζόμενους τους και για να στενέψουν τον κλοιό για αυτους που δεν έχουν τηρήσει ακόμα τις υποσχέσεις τους (Πατήστε πάνω στα ονόματα για να δείτε τις λίστες).
Σε μια συνέντευξή της στο Business Of Fashion , και ως χαρακτηριστικό παράδειγμα των όσων συμβαίνουν, η Kalpona Akter ιδρύτρια και διευθύντρια του Κέντρου Εργατικής Αλληλεγγύης του Μπαγκλαντές, είπε
Πρέπει όλοι στην εφοδιαστική αλυσίδα να καταλάβουν ότι οι ακυρωσεις των παραγγελιών και των πληρωμων πέφτουν σαν βάρος στους ώμους των εργαζομένων …. Γιατί πρέπει πάντα να υποφέρουμε εμείς, ακόμη και σε αυτή την πανδημία;
Ήθελα να κλείσω το άρθρο με αυτή την δήλωση για να αναρωτηθούμε όλοι πόσο δίκαιη και ηθική είναι τελικά η μόδα; Και αν δεν μπορεί μόνη της αυτή η βιομηχανία να αλλάξει, μήπως ήρθε η ώρα να την αλλάξουμε εμείς; Όπως είπα στην αρχη η μόδα δεν θα υπήρχε χωρίς τους εργαζόμενους της εφοδιαστικής αλυσίδας αλλά λέγοντας όλα τα παραπάνω έχω να προσθέσω ότι η μόδα δεν θα υπήρχε χωρίς τους εργαζόμενους και τους καταναλωτές. Ας βοηθήσουμε όσο μπορούμε τους ανθρώπους αυτούς να εισακουστούν και να κερδίσουν τα δικαιώματα που αξίζουν έστω και με ένα απλό hashtag όπως το #PAYUP.