Αναμφίβολα το ξέσπασμα της πανδημίας του Covid-19 έχει επηρεάσει αρνητικά τη Βιομηχανία της Μόδας, σε ολόκληρο το φάσμα της, από τα καταστήματα λιανικής πώλησης μέχρι και τους προμηθευτές, καθώς ολοένα και περισσότερα μαγαζιά κλείνουν και events ματαιώνονται από τις κυβερνήσεις, ως μέτρο πρόληψης της εξάπλωσης του ιού.
Ακόμη και τα μεγαλύτερα brands παγκοσμίως παλεύουν να συμβαδίσουν με τις εξαιρετικά δύσκολα συνθήκες, και να προσαρμοστούν σε ένα περιβάλλον άκρως αβέβαιο, που έχει πληγεί σε μεγάλο βαθμό από την πρώτη κιόλας στιγμή που ο Covid-19 μπήκε στη ζωή μας.
Η Βιομηχανία της Μόδας αντιμετωπίζει όλων των ειδών τις δυσκολίες, από το κλείσιμο εργοστασίων σε αναπτυσσόμενες χώρες, όπως το Bangladesh, μέχρι και την πτώση της καταναλωτικής ζήτησης, την ακύρωση παραγγελιών, την έλλειψη υφασμάτων, και η λίστα συνεχίζεται…
Κάποιοι έχασαν τη μάχη από νωρίς, ως επί το πλείστον ήταν μικρομεσαίες επιχειρήσεις που κατέβασαν τα ρολά τους, δίχως γυρισμό. Άλλοι παλεύουν με νύχια και με δόντια ώστε να μη βγουν χαμένοι, να προσαρμοστούν στις νέες ανάγκες, και να εισέλθουν δυναμικά στο e-Commerce.
Τέλος, είναι και αυτοί που έχουν τους πόρους και τη δυνατότητα να καλύψουν τις νέες ανάγκες, να προσαρμοστούν και να παραμείνουν στο προσκήνιο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό της
Louis Vuitton, που παρασκεύασε αντισηπτικό χεριών στα εργοστάσια αρωμάτων της.
Βιομηχανία της Μόδας στο Bangladesh
Αποτελώντας το Bangladesh το δεύτερο μεγαλύτερο εξαγωγέα ρουχισμού των δυτικών fast fashion brands παγκοσμίως, δε μας προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η αναπτυσσόμενη αυτή χώρα πλήχθηκε βαρύτατα από την πανδημία.
Βάσει σχετικών ερευνών εκτιμάται πως 1.089 εργοστάσια ενδυμάτων, ζημιώθηκαν, λόγω της ακύρωσης παραγγελιών, και το ποσό ζημίας ανέρχεται σε 1.5 δισεκατομμύρια δολάρια.
Στην παγκόσμια Βιομηχανία Μόδας, τα brands κατά κανόνα πληρώνουν τους προμηθευτές αρκετές εβδομάδες ή ακόμη και μήνες μετά την παράδοση του εμπορεύματος. Με άλλα λόγια, οι προμηθευτές συνήθως πληρώνουν προκαταβολικά για τις πρωτες ύλες, που χρησιμοποιούν για να φτιάξουν τα προϊόντα που τα brands αγοράζουν.
Λόγω της πανδημίας, fashion brands και καταστήματα λιανικής πώλησης, ακυρώνουν παραγγελίες και παγώνουν τις πληρωμές για παραγγελίες που έχουν ήδη διεκπαιρεωθεί, αγνοώντας τον αντίκτυπο που αυτό θα επιφέρει στους εργαζόμενους της εφοδιαστικής αλυσίδας. Τα εργοστάσια δεν έχουν άλλη επιλογή από το να καταστρέψουν ή να κρατήσουν ανεπιθύμητα προϊόντα.
Κάποια από τα εργοστάσια έκλεισαν, ενώ στους υπαλλήλους δόθηκε αποζημίωση μικρότερη από το μισθό ενός μήνα, ενώ πολλοί δεν έλαβαν ούτε και αυτό. Αυτοί οι εργάτες είναι απεγνωσμένοι, μην έχοντας το απαραίτητο εισόδημα για να καλύψουν τα βασικά τους έξοδα, όπως το φαγητό, το νοίκι, και άλλες βασικές ανάγκες, πόσο μάλλον να καλύψουν τα ιατρικά έξοδα σε περίπτωση που κάποιος εξ’ αυτών, ή κάποιο συγγενικό τους πρόσωπο, χρειαστεί να νοσηλευτεί εάν νοσήσει από τον ιό. Ο μισθός στις αναπτυσσόμενες χώρες είναι τόσο μικρός, που οι άνθρωποι δεν έχουν την πολυτέλεια να αποταμιεύσουν χρήματα, κι ακόμη και αν το έχουν κατορθώσει, μετά βεβαιότητας δεν είναι αρκετά, για να αντιμετωπίσουν μία κρίση αυτού του βεληνεκούς.
Poverty is a killer too, and many more people die from poverty than from COVID-19
επισημαίνει ο κατασκευαστής ενδυμάτων από το Bangladesh, Mostafiz Uddin.
Χιλιάδες ενδυματοποιοί έχουν πλέον επιστρέψει στις δουλειές τους, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο την υγεία τους, λόγω των μηδαμινών προληπτικών μέτρων που έχουν ληφθεί για την προστασία τους.
Σε αυτή την περίοδο που είναι γεμάτη αβεβαιότητα και φόβο για το άμεσο μέλλον, αποτελεί μεγάλη πηγή αισιοδοξίας, η πρωτοβουλία πολλών brands, να βοηθήσουν όσους βίωσαν πιο σκληρά την πανδημία και τις επιπτώσεις της. Μία Μ.Κ.Ο, που δραστηριοποιείται στο Bangladesh, με σκοπό να προστατεύσει τους εργάτες των εργοστασίων ρουχισμού, είναι η Awaj Foundation, που συνεχίζει να αγωνίζεται για το μισθό των φτωχότερων γυναικών στη χώρα. Εμπόδιο σε κάθε προσπάθεια αλληλεγγύης, ωστόσο, αποτελούν πολλές εταιρείες οι οποίες εξακολουθούν να προτάσσουν το κέρδος έναντι των ανθρώπων ζωών, δείχνοντας έτσι το άσχημο πρόσωπο της fast fashion Βιομηχανίας, εν μέσω αυτής της παγκόσμιας πανδημίας.
Οι άσχημες συνθήκες εργασίας δε λείπουν από το δυτικό κόσμο
Σύμφωνα με έρευνα της GBM Union, το 98%, από τους 4.000 συνολικά εργάτες της ASOS στο Grimethorpe της Αγγλίας, δεν ένιωθαν ασφαλείς στη δουλειά.
Ωστόσο, η ASOS δεν είναι το μοναδικό brand που έχει κατηγορηθεί ότι δεν ακολουθεί τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας, κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid-19. Υπάλληλος της εταρείας Boοhoo, που εδρεύει στο Ηνωμένο Βασίλειο, εξομολογήθηκε πως παραπάνω από 1.000 άτομα εργάζονταν ο ένας πολύ κοντά στον άλλο, λόγω έλλειψης χώρου, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο την υγεία τους.
Προσαρμογή στη νέα πραγματικότητα
Ακόμη και μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων, όπως η ιρλανδική εταιρεία λιανικής fast fashion μόδας, Primark, βρέθηκαν αντιμέτωπες με τη νέα πραγματικότητα, που επιτάσσει την ψηφιακή παρουσία, την οποία μέχρι πρότινος δεν είχαν. Η Primark, πριν την πανδημία δε διέθετε e-shop, μονάχα φυσικά καταστήματα. Με τα νέα δεδομένα, προσαρμόστηκε στις νέες ανάγκες, και επένδυσε στην digital παρουσία, συμβαδίζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο με αλυσίδες όπως το H&M και τον όμιλο της Inditex, στον οποίο ανήκει και το Zara, που ήδη διέθεταν online πλατφόρμες.
Επιτυχώς προσαρμόστηκε στις νέες συνθήκες και το ιταλικό brand Eleventy, του σχεδιαστή Marco Baldassari, που επένδυσε στην παραγωγή μασκών, ένα item που από την καθαρά ‘’υγειονομική’’ φύση του, έχει πλέον μετατραπεί σε ένα fashion statement item.
Άλλο ένα ταιριαστό παράδειγμα είναι και το ιταλικό trikini, ένα ένδυμα τριών κομματιών, αποτελούμενο από ένα bikini και μία μάσκα, που λάνσαρε η ιδιοκτήτρια του ιταλικού brand Elexa Beachwear, Tiziana Scaramuzzo.
Live stream επιδείξεις νέων συλλογών
Με τα fashion shows να ματαιώνονται λόγω των περιστάσεων, οι σχεδιαστές παίρνουν την κατάσταση στα δικά τους χέρια! Μεταξύ αυτών και η Κινέζα σχεδιάστρια Fang Yang, που παρουσίασε τη χειμερινή της συλλογή μέσω live-stream.
Η Βρετανική Επιτροπή Μόδας (British Fashion Council), ήταν η πρώτη που πέρασε από την αναλογική στην ψηφιακή Εβδομάδα Μόδας του Λονδίνου, τον Ιούνιο του 2020, ένα τριήμερο event που έλαβε χώρα σε μία multi-channel πλατφόρμα, τύπου Netflix, και συμπεριλάμβανε συνέδρια στο Zoom, digital πάρτυ και σε κάποιες περιπτώσεις παρουσιάσεις συλλογών, μέσω live-stream.
Σκοπός του BFC, μέσω του ψηφιακού πυλώνα, ήταν να στηρίξει τη βρετανική βιομηχανία μόδας να γίνει ο παγκόσμιος ηγέτης δημιουργικότητας και καινοτομίας.
Η νέα Εβδομάδα Μόδας του Λονδίνου θα πραγματοποιηθεί στις 19-23 Φεβρουαρίου 2021.
Τηλεργασία & Activewear/Casual wear
Απόρροια της πανδημίας είναι η τηλεργασία, και αυτή με τη σειρά της έχει επηρεάσει τις στυλιστικές προτιμήσεις του κόσμου.
Δεδομένου ότι η πλειονότητα εργάζεται πλέον remotely, από την άνεση και τη ζεστασιά του σπιτιού, αυτό έχει καθορίσει και σε μεγάλο βαθμό τις ενδυματολογικές επιλογές.
Ο κόσμος προβαίνει πλέον σε online αγορές για activewear και casual wear, και όχι items με corporate χαρακτήρα, όπως πρότινος, που πήγαιναν στα γραφεία και τις δουλειές τους.
Με άλλα λόγια, έχει αυξηθεί η ζήτηση για άνετα και βολικά ρούχα, αθλητικές φόρμες, κολάν, hoodies, που εξυπηρετούν τις ανάγκες της δεδομένης στιγμής.
Αντίστοιχα, μιας και κάθε φύσεως εκδηλώσεις, γάμοι, γιορτές και διακοπές, έχουν ματαιωθεί, αυτό έχει προκαλέσει πτώση της ζήτησης των luxury προϊόντων. Σύμφωνα με το The Stateof Fashion 2020 του BoF, η μέση κεφαλαιοποίηση της αγοράς ρούχων, μόδας και luxuryπροϊόντων, έπεσε κατά 40%, κατά το διάστημα Ιανουάριος-Μάρτιος 2020.
Σαφώς και η πτώση της ζήτησης που παρατηρήθηκε στη Βιομηχανία της Μόδας, ήταν εμφανής σε ολόκληρο το φάσμα προϊόντων της, καθώς σε μία περίοδο παγκόσμιας κρίσης, τα ενδύματα, τα υποδήματα, και καθετί που έχει να κάνει με την ομορφιά και τη μόδα, δεν ήταν υψίστης σημασίας.
Σιγά σιγά όμως, πολλοί στράφηκαν στις online αγορές, μιας και τα φυσικά καταστήματα παρέμεναν κλειστά.
Ψηφιακές πλατφόρμες και ηλεκτρονικό εμπόριο
Η πανδημία του Covid-19 ήταν η αφορμή για πολλές επιχειρήσεις της Βιομηχανίας της Μόδας να ‘’αγκαλιάσουν’’ το ηλεκτρονικό εμπόριο, και να επενδύσουν στην ελάχιστη ή και απούσα ψηφιακή τους παρουσία, με τη δημιουργία e-shops. Τρανταχτό παράδειγμα πως οι κοινωνικές αλλαγές χαράζουν την πορεία της Μόδας.
Το online shopping εξελισσόταν σταθερά τα τελευταία χρόνια, αλλά η εξέλιξη αυτή επιταχύνθηκε γοργά εν μέσω πανδημίας. Οι τωρινές συνθήκες ευνοούν το ηλεκτρονικό εμπόριο, και οι επιχειρήσεις θα πρέπει ταχύτατα να προσαρμοστούν, να βελτιστοποιήσουν τους ιστότοπους τους, να προσθέσουν νέα χαρακτηριστικά όπως τα online βίντεο με τα μοντέλα να φορούν τα ενδύματα, και να αυξήσουν το online traffic του site τους.
Ο σημερινός καταναλωτής είναι πιο απαιτητικός από ποτέ, χάρη στο διαδίκτυο και την ευκολία που αυτό δίνει για την αναζήτηση παρόμοιων προϊόντων, τη σύγκριση τιμών, ποιότητας κ.ο.κ.
Το προϊόν αυτό καθαυτό δεν αρκεί, ο πελάτης θέλει να ζήσει τη συνολική αγοραστική εμπειρία. Για αυτό και πολλά καταστήματα λιανικής, προσπαθούν να διαφοροποιηθούν, πουλώντας μάσκες, προσφέροντας μειωμένα έξοδα αποστολής, δημιουργώντας virtualdressing rooms, και πολλά ακόμη.
Αξιοσημείωτη είναι η αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου:
- Το H&M αναφέρει πως οι πωλήσεις τους αυξήθηκαν κατά 36% μεταξύ του διαστήματος Μάρτιος-Μάιος.
- Οι διεθνείς πωλήσεις του Asos Group αυξήθηκαν κατά 17%.
- Ο όμιλος της Inditex, είδε τις online πωλήσεις του να αυξάνονται κατά 50% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, κατά το πρώτο τετράμηνο του 2020, ενώ κατά 95% τον Απρίλιο.
Covid-19 : Ευκαιρία για ριζικές αλλαγές στη Βιομηχανία της Μόδας
Μολονότι μέχρι στιγμής έχουμε γίνει μάρτυρες σε μία σειρά από αρνητικές επιπτώσεις που επέφερε το ξέσπασμα της πανδημίας, τόσο στις ζωές των ανθρώπων, όσο και στις επιχειρήσεις της Βιομηχανία της Μόδας, μπορούμε ακόμη να αξιοποιήσουμε τις αλλαγές που έχουν επέλθει και να βγει κάτι θετικό από την όλη υπόθεση, με την αλλαγές που έπρεπε να έχουν επέλθει εδώ και πολλά χρόνια. Η σημαντικότερη εξ’ αυτών είναι η στροφή προς μια πιο βιώσιμη Βιομηχανία Μόδας. Ας μην ξεχνάμε πως η Βιομηχανία της Μόδας, είναι υπεύθυνη για το 10% των εκπομπών άνθρακα, για τη στέρευση πηγών νερού και τη μόλυνση ποταμών.
Υπάρχει μεγάλη υπερβολή στην παραγωγή και κατανάλωση ενδυμάτων, ιδίως εκ μέρους της fast fashion μόδας. Ήρθε η στιγμή να αναθεωρήσουμε τις ανάγκες μας, να μάθουμε να προσέχουμε τα ρούχα μας, να τα μεταποιούμε, να αγοράζουμε όσα πραγματικά χρειαζόμαστε, να στραφούμε στο second-hand shopping, να κάνουμε την γκαρνταρόμπα μας πιο eco-friendly και βιώσιμη.
Όπως δήλωσε και η Editor της Vogue, Dame Anna Wintour :
I think it’s an opportunity for all of us to look at our industry and to look at our lives, and to rethink our values, and to really think about the waste, and the amount of money, and consumption, and excess that we have all indulged in and how we really need to rethink what this industry stands for.
