Η ροδόχρους νόσος (acne rosacea), γνωστή και ως ακμή των ενηλίκων, είναι μία χρόνια φλεγμονώδης δερματοπάθεια του προσώπου με γενικά χαρακτηριστικά το έντονο ερύθημα και την αγγειακή διαστολή, κυρίως στα μάγουλα, το μέτωπο, τη μύτη και το πηγούνι.
Είναι περισσότερο από απλή ερυθρότητα. Ενώ πολλοί μπορεί να πιστεύουν πως η ροδόχρους νόσος είναι απλώς μια ερυθρότητα στο πρόσωπο, τα σημάδια και τα συμπτώματα συχνά έχουν μεγαλύτερη έκταση, οιδήματα, σπυράκια, έξαψη, ορατά αιμοφόρα αγγεία, πύκνωση του δέρματος. Μη ορατά συμπτώματα όπως αίσθημα καύσου και νυγμών, μπορεί να γίνουν ανυπόφορα για πολλούς καθώς η διαταραχή μπορεί να επηρεάσει και τα μάτια. Η πάθηση μπορεί να ταξινομηθεί σε τέσσερις υποκατηγορίες από τη Διεθνή Κοινότητα Ροδόχρου Νόσου:
- Η Υποκατηγορία 1 (ερυθηματοτελαγγειακή ροδόχρους νόσος) χαρακτηρίζεται από έξαψη και επίμονη ερυθρότητα και ίσως περιλαμβάνει και ορατά αιμοφόρα αγγεία.
- Η υποκατηγορία 2 (βλατινοφλυκταινώδης ροδόχρους νόσος) χαρακτηρίζεται από επίμονη ερυθρότητα με παροδικά οιδήματα και σπυράκια.
- Η υποκατηγορία 3 (οζώδης ροδόχρους νόσος) χαρακτηρίζεται από πύκνωση του δέρματος, που συχνά οδηγεί σε μεγέθυνση της μύτης λόγω του ιστού που βρίσκεται σε περίσσεια.
- Η υποκατηγορία 4 (οφθαλμική ροδόχρους νόσος) χαρακτηρίζεται από οφθαλμικές εκδηλώσεις όπως ξηρότητα, δάκρυα, κάψιμο, πρησμένα βλέφαρα και κριθαράκι.
Μπορεί να ποικίλλει ουσιαστικά από ασθενή σε ασθενή. Η ροδόχρους νόσος σε έναν ασθενή δε θα είναι όμοια και στον επόμενο. Στις περισσότερες περιπτώσεις θα εκδηλωθούν κάποια από τα σημάδια και τα συμπτώματα και οι ασθενείς μπορεί να παρουσιάσουν περισσότερες από μια υποκατηγορίες ροδόχρου νόσου ταυτόχρονα. Η έξαψη και η επίμονη ερυθρότητα όπως εμφανίζονται στην υποκατηγορία 1 είναι τα πλέον συνήθη πρώιμα σημάδια της διαταραχής αλλά κάποιοι ασθενείς μπορεί να αρχίσουν να εμφανίζουν σημάδια και συμπτώματα άλλων υποκατηγοριών.
Μπορεί να επηρεάσει συγκεκριμένους λαούς. Η ροδόχρους νόσος αποκαλείται και «η κατάρα των Κελτών». Ενώ η νόσος είναι πιο συχνή σε ανοιχτόχρωμους δερματικά βορειοευρωπαίους, μπορεί να προκύψει σε όλες τις εθνικότητες. Τα πιο σκούρα δέρματα δε θα πρέπει να παραβλέπονται, ειδικότερα αν ο ασθενής παραπονιέται για αίσθημα καύσου και νυγμών. Σε πιο σκούρο δέρμα, η ερυθρότητα μπορεί να παρουσιαστεί περισσότερο ως ιώδης απόχρωση, κάτι που μπορεί να βοηθήσει να εντοπιστεί η παρουσία της διαταραχής.
Η ροδόχρους έρχεται και παρέρχεται. Αυτή η παροδικότητα της μπορεί να είναι το πιο ενοχλητικό χαρακτηριστικό της καθώς τα συμπτώματα τείνουν να βρίσκονται σε ύφεση και να περνούν, οι εξάρσεις προκύπτουν απρόοπτα. Αυτές μπορεί να πυροδοτούνται από τον τρόπο ζωής ή από κλιματολογικούς παράγοντες όπως έκθεση στον ήλιο, ζέστη, πικάντικες τροφές ή συστατικά σε προϊόντα αλλά διαφέρουν σε κάθε περίπτωση.
Η ροδόχρους νόσος είναι πιο συχνή στις γυναίκες. Κλινικές μελέτες αναφέρουν ότι η νόσος εμφανίζεται ως και τρεις φορές συχνότερα σε γυναίκες από ότι σε άνδρες. Ενώ δεν υπάρχει αποκλειστική μελέτη για να εξηγηθεί αυτή η υψηλότερη συχνότητα, η τάση των ανδρών να μην απευθύνονται σε ειδικό εκτός αν αναπτυχθούν έντονα συμπτώματα μπορεί να εξηγεί τη διαφορά καθώς οι ειδικοί έχουν σημειώσει πως η πάθηση συχνά μπορεί να είναι πιο έντονη στους άνδρες. Οι γυναίκες και οι άνδρες επίσης τείνουν να αντιμετωπίζουν και διαφορετικά συμπτώματα και σημάδια ροδόχρου νόσου σύμφωνα με έρευνα, με τους άνδρες να εμφανίζουν περισσότερα σημάδια στη μύτη ενώ οι γυναίκες στα μάγουλα.
Άλλες δερματοπάθειες μπορεί να μιμούνται σημάδια της ροδόχρου νόσο. Συμπτώματα πολλών άλλων παθήσεων μπορεί επιφανειακά να μοιάζουν με της ροδόχρου όπως ακμή, σμηγματορροϊκή δερματίτιδα, περιστοματική δερματίτιδα, θυλακίτιδα, ερυθηματώδης λύκος, ακόμα και ηλιακό έγκαυμα. Η σωστή διάγνωση είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς αγωγές για παρόμοιες παθήσεις μπορεί να χειροτερεύσουν τη ροδόχρου.
Κάποια προϊόντα μπορεί να πυροδοτήσουν εξάρσεις. Συστατικά όπως η αλκοόλη, αμαμηλίδα, αρώματα, μενθόλη, μέντα, έλαια ευκαλύπτου έχουν κατηγορηθεί ότι πυροδοτούν την πάθηση. Συγκεκριμένα στυπτικά και μέσα απολέπισης μπορεί επίσης να είναι πολύ επιθετικά για το δέρμα.
Η ροδόχρους νόσος είναι ιάσιμη κλινική πάθηση. Είναι σημαντικό να αναγνωριστεί ως κλινική νόσος και όχι απλώς σαν αισθητικό δερματικό πρόβλημα. Αν δε διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα, η ροδόχρους μπορεί να χειροτερεύσει και να προκαλέσει σημαντικά συναισθηματικά και φυσικά προβλήματα. Ο ασθενής που πιθανόν να έχει ροδόχρου αλλά δε λαμβάνει ιατρική βοήθεια θα πρέπει ι να επισκεφθεί δερματολόγο ή αισθητικό για διάγνωση και ιατρική φροντίδα.
Κλινική μελέτη οδηγείται στο να αποδείξει ότι η συγκεκριμένη διαταραχή συσχετίζεται με ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο για την υγειά.. Ανάλυση περισσότερων από 33.000 ασθενών δείχνει σχέση μεταξύ ροδόχρου νόσου και καρδιαγγειακής νόσου. Άλλη μελέτη έχει δείξει πως ασθενείς με ροδόχρου νόσου έχουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο του θυροειδούς. Παρομοίως και άλλη μελέτη που έδειξε πως είναι πιθανό να υποφέρουν και από χρόνιες παθήσεις όπως αλλεργίες, άσθμα, γαστρεντερικά προβλήματα και διαβήτη.
Η ροδόχρους μισεί τη ζέστη. Μελέτη που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Αμερικάνικης Ακαδημίας Δερματολογίας έδειξε πως άτομα με υποκατηγορία I και II ροδόχρου νόσου είχαν ιδιαίτερα μεγαλύτερη ευαισθησία στη θερμότητα στο δέρμα που εμφάνιζε τα συμπτώματα σε σχέση με το δέρμα που δεν είχε συμπτώματα ή σε ασθενείς χωρίς ροδόχρου. Θεραπείες με θερμότητα, όπως ατμός, θα πρέπει να αποφεύγονται ή να χρησιμοποιούνται με ιδιαίτερη προσοχή σε άτομα που πιθανώς έχουν ροδόχρου.
Τι να προσέξετε
- Αποφυγή ζεστού νερού και μπάνιου, καθώς προκαλείται υπεραιμία.
- Χρήση ειδικών καθαριστικών και ενυδατικών προϊόντων (κρέμες για κοκκινίλες) που δεν ερεθίζουν το δέρμα και δημιουργούν ένα φίλμ προστασίας της επιδερμίδας σε εξωτερικούς παράγοντες.
- Να αποφεύγεται η έντονη τριβή της πάσχουσας περιοχής με ρούχα ή πετσέτες.
- Αποφύγετε τη χρήση μαλακτικού και χρησιμοποιήστε αγνά και κατάλληλα απορρυπαντικά ρούχων για ευαίσθητα ή/και ατοπικά δέρματα.
- Ενυδατώνεται συχνά το δέρμα.
- Αντιμετωπίστε το άγχος.
- Επιλέξτε βαμβακερά ρούχα.
- Αποφύγετε τη χρήση ακατάλληλων καλλυντικών προϊόντων ή αρωμάτων επάνω στις κοκκινίλες.
- Χρησιμοποιήστε αντηλιακά προϊόντα ειδικά σχεδιασμένα για ευαίσθητες επιδερμίδες με υψηλό – πολύ υψηλό δείκτη προστασίας.
