Το Lifestyle Medicine είναι μια νέα Ιατρική προσέγγιση που επικεντρώνεται στη προαγωγή της υγείας, συμβουλευτική ασθενών και μη,στις συμπεριφορικές αλλαγές εστιάζοντας στη βελτίωση του τρόπου ζωής και των επιλογών τους, με στόχο την πρόληψη,αλλά και τη διαχείριση της νόσου.
Η Ιατρική του τρόπου ζωής δίνει τη δυνατότητα στον ασθενή να έχει τον έλεγχο της υγείας του, ενδυναμώνοντάς τον, μέσω της εκπαίδευσης και των επιστημονικών τεχνικών αλλαγής συνηθειών. Διατροφική εκπαίδευση, σωματική δραστηριότητα ,διαχείριση του στρες,αυτογνωσία και ψυχική ενδυνάμωση μπαίνουν στο επίκεντρο ενδιαφέροντος του ασθενή και θα παραμείνουν εκεί για όλη του τη ζωή.
Τρόπος ζωής και μη μεταδιδόμενα νοσήματα που επιβαρύνουν τα συστήματα υγείας
Η παχυσαρκία είναι μια φλεγμονώδης ασθένεια και η ωρολογιακή βόμβα που καλύπτεται κάτω από όλα σχεδόν τα σύγχρονα μη μεταδιδόμενα νοσήματα. Οι φλεγμονώδεις πρωτεΐνες είναι αυξημένες σε παχύσαρκους ασθενείς λόγω του υπερβολικού λιπώδους ιστού που ενοχοποιείται για τις καταστροφικές αλλαγές σε κυτταρικό επίπεδο.Τα παχύσαρκα άτομα συνεχίζουν και ζουν σε κατάσταση χρόνιας φλεγμονής. Μετα-ανάλυση (2018) εκτιμά ότι περίπου 90.000 περιπτώσεις καρκίνου σχετίζονται με την παχυσαρκία. Εκτιμάται επίσης ότι η συνεχιζόμενη τάση στην παχυσαρκία θα οδηγήσει σε επιπλέον 500.000 θανάτους μέχρι το 2030. Πέραν της διαπίστωσης ότι η διατροφή αποτελεί γενική αιτία καρκινογεννήσεων σε όλο τον πληθυσμό ,ακόμα και σε ανθρώπους με απόλυτο φυσιολογικό βάρος.
Ο ρυθμός ανάπτυξης του Σακχαρώδη Διαβήτη έχει αυξηθεί σταθερά την τελευταία δεκαετία. Είναι η κύρια αιτία σοβαρών επιπλοκών υγείας όπως ακρωτηριασμοί των άκρων, νεφρική ανεπάρκεια και τύφλωση. Ο διαβήτης είναι επίσης ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την εκδήλωση καρδιαγγειακής νόσου.
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης πέρα από μια μεταβολική ενδοκρινολογική ασθένεια, αναγνωρίζεται και ως μια φλεγμονώδης κατάσταση. Η αύξηση των περιστατικών και το υγειονομικό κόστος οδήγησαν στην ανάγκη πιο εντατικών προσπαθειών για την πρόληψή του. Η άσκηση και η διατροφική αγωγή είναι καθιερωμένες πρακτικές παρέμβασης στην πρόληψη και θεραπεία της νόσου και μάλιστα με ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία.
Για τα Καρδιαγγειακά νοσήματα, οι μελέτες έχουν δείξει ότι οι παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής μπορούν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη και ακόμη στην ανατροπή της καρδιαγγειακής νόσου. Μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες πολλών ετών υποστηρίζουν ότι η δίαιτα που έχει ως βάση της, την αυξημένη κατανάλωση φυτικών προϊόντων και τον αποκλεισμό των επεξεργασμένων τροφών, των πρόσθετων σακχάρων του αλατιού και του κορεσμένου λίπους, δρα προληπτικά στην καλή καρδιαγγειακή λειτουργία.
Ο καρκίνος, παρά τις τεράστιες ερευνητικές προσπάθειες και τα κονδύλια που δαπανώνται, εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική αιτία θανάτου. Κάθε χρόνο νοσούν από καρκίνο 17,5 εκατομμύρια άνθρωποι και οι θάνατοι παγκοσμίως φτάνουν τα 9.5 εκατομμύρια .
Η τρέχουσα λανθασμένη πεποίθηση για την εκδήλωση του καρκίνου είναι ότι οφείλεται και επέρχεται ως αποτέλεσμα κληρονομικών γενετικών ανωμαλιών που αγγίζει το 20% σχεδόν. Όμως το 80% των κακοηθειών έχει τις ρίζες του στον τρόπο ζωής και την έκθεση σε ένα τοξικό περιβάλλον. Μπορούμε να αποφύγουμε τον καπνό και το αλκοόλ, να μειώσουμε την έκθεση μας στην υπεριώδη ακτινοβολία, να αυξήσουμε το επίπεδο φυσικής μας δραστηριότητας και, ίσως το πιο σημαντικό, να αλλάξουμε τη διατροφή μας. Δηλαδή να παρέμβουμε σε όλους τους τροποποιήσιμους παράγοντες!
Το Lifestyle Medicine είναι το μέλλον μας
Έχουμε εξελιχθεί σε κοινωνίες που έχουν εθιστεί, αποδεχτεί και αγκαλιάσει έναν τρόπο ζωής που βασίζεται στην ευκολία και την ανεξέλεγκτη διαθεσιμότητα αγαθών.
Οι οθόνες και η λανθασμένη χρήση της τεχνολογίας, έχουν αντικαταστήσει τη σωματική δραστηριότητα και οι βιομηχανίες τροφίμων βομβαρδίζουν την αγορά με άπειρες εθιστικές τροφές χαμηλής ποιότητας που μάλιστα καταναλώνονται χωρίς μέτρο και καταστρέφουν τους οργανισμούς.
Σε μια οργανωμένη κοινωνία που στοχεύει στη δημόσια υγεία των πολιτών η χρήση της διαδραστικής τεχνολογίας, των ηλεκτρονικών υπολογιστών και της τηλεόρασης μέσω παγκόσμιων δικτύων
θα μπορούσε να προσφέρει τη δυνατότητα στους επαγγελματίες υγείας και τους πολίτες να συνεργαστούν, επιταχύνοντας τις δυνατότητες βελτίωσης της υγείας τους και σημαντικής επαύξησης της ποιότητας ζωής τους.
Ένα ολιστικό πρόγραμμα για τον τρόπο ζωής, που ενσωματώνει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στη φυσική άσκηση και την ισορροπημένη διατροφή βασισμένη σε μεγάλο βαθμό στο μεσογειακό μοντέλο, μπορεί να προλάβει και αντιστρέψει το καρδιαγγειακό νόσημα, να μειώσει τη φλεγμονή στο διαβήτη, να εξαλείψει την παχυσαρκία να προλάβει την υποτροπή του καρκίνου. Πραγματικά η ολιστική προσέγγιση θα είναι ένα επίτευγμα που θα αυξήσει το βαθμό επιτυχίας συγκριτικά με την αποστειρωμένη αποκλειστικά φαρμακευτική αγωγή, παρ όλη τη χρήση τεχνολογίας. Η “Ισχύς εν τη Ενώσει” είναι το όπλο! Και έτσι θα πρέπει να προχωρήσουμε στα νέα θεραπευτικά και προληπτικά πρωτόκολλα υγείας.
Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής μας θα αλλάξουν και τις μελλοντικές γενιές. Τα παιδιά πρέπει να γίνουν φορείς αυτής της γνώσης και ο νεότερος πληθυσμός πρέπει να πληροφορηθεί ότι εκτίθεται σε παράγοντες κινδύνου απειλητικούς για την υγεία και την ίδια του τη ζωή.
H εφαρμογή του Lifestyle Medicine
Η εφαρμογή του Lifestyle Medicine έχει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα όταν γίνεται διεπιστημονικά και βιωματικά από ειδικούς επιστήμονες υγείας. (Ιατρούς, Διατροφολόγους, Γυμναστές, Επιστήμονες ψυχικής υγείας).
Ρόλος του ειδικού είναι να ωθεί το άτομο σε συμπεριφορές υγείας και να δημιουργεί συγκεκριμένους στόχους και κίνητρα για την επίτευξη των στόχων.
Η αλλαγή πρέπει να γίνεται σταδιακά και τα κίνητρα-στόχοι που θέτονται να είναι όλο και πιο ισχυρά για τη μετάβαση στο επόμενο στάδιο αλλαγής. Για την κατάκτηση ενός νέου τρόπου ζωής πολύ πιο ελεύθερου,υγιούς,ψυχικά και σωματικά και πολύ πιο ποιοτικού.
Δρ. Άννα Παπαγεωργίου, PhD, Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, Καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού.
Production: VVV Group
